Super Tuscans

Geschatte leestijd: 5 minuten

Wat zijn Super Tuscans?

Super Tuscans zijn vrijwillig tot tafelwijn gedeclasseerde Italiaanse rode wijnen van topkwaliteit. Uit Chianti, Toscane. Deze rebellie is in het begin van de jaren 70 van de vorige eeuw ontstaan. Wijnproducenten konden namelijk niet overweg met de strenge, beperkende regels van Wet 930 uit 1963, de basiswetgeving voor de DOC-classificatie. Dus werden topwijnen vanaf dan Vino da Tavola.

Totdat de Italiaanse overheid in 1992 Indicazione Geografica Tipica (IGT) toevoegde aan het classificatiesysteem. Het duurde nog wel een paar jaar voordat de grote wijnhuizen hun inmiddels beroemde tafelwijnen onder het nieuwe IGT-predikaat op de markt brachten.

Classificatiesysteem Italië

piramide Italiaans wijnclassificatiesysteem
Het classificatiesysteem van Italiaanse wijn

Ieder wijnland in Europa heeft zich te houden aan de Europese wijnwetten. Daarbinnen zijn landen vrij het classificatiesysteem aan te passen. Italië kent vier classificaties voor wijn:

  • Denominazione di Origine Controllata e Garantita (DOCG) – de hoogste klasse in het systeem. DOCG-wijnen hebben een extra garantita door de Italiaanse overheid. De wijnen zijn van uitzonderlijke kwaliteit
  • Denominazione di Origine Controllata (DOC) – elke DOC heeft eigen regels over toegestane druivenrassen, maximale oogstopbrengsten, rijping, alcoholgehalte, enzovoort
  • Indicazione Geografica Tipica (IGT) – de wijnen komen uit het gebied wat op het etiket vermeld staat
  • Vino (da Tavola) – de druiven en de wijnen mogen uit heel Italië komen

De DOC en de DOCG-predikaten samen, heten Denominazione d’Origine Protetta (DOP); in Europa zijn dat de PDO-wijnen (Protected Designation of Origin).

Wetgeving door de jaren

In 1963 voert Italië een lookalike van het Franse AOC-systeem in, de beschermde herkomstbenaming. Het classificatiesysteem is bedoeld voor kwaliteitsbewaking en om de typiciteit en authenticiteit van de wijnen te beschermen. Wijnboeren kregen te maken met strenge regels over toegestane druivenrassen, maximale opbrengsten per hectare, over het houtgebruik, alcoholpercentage, etc. Wijnen die aan die regels voldoen, kregen de DOC-status.

Voor de Super Tuscans ging het allemaal om deze druif: de Sangiovese.
Sangiovese, de druif waar het allemaal om draaide.

Om in Chianti voor een DOC-status in aanmerking te komen, is vanaf 1963 een van de vereisten dat de wijn voor het grootste gedeelte van de Sangiovese-druif afkomstig is. Eventueel aangevuld met inheemse – dus Italiaanse – druiven.

De eerste toekenning van een DOCG-status, de hoogste trede in de classificatie, is pas in 1980. En in 1992 kwam daar de categorie IGT bij. In 2012 de Europese DOP-classificatie.

Wijnhuizen declasseren hun beste wijnen tot Vino da Tavola

De grote wijnhuizen maakten ver voor de nieuwe wijnwetgeving in 1963 al topwijnen van Sangiovese, maar dan aangevuld met Franse druiven zoals Cabernet Sauvignon of Merlot, en de wijnen rijpten op Franse eikenhouten vaten. Wat volgens het nieuwe systeem allemaal niet mocht.

Omdat wijn maken volgens de nieuwe regels niet de topwijnen op zou leveren waar zij naar streefden, besloten de wijnhuizen door te gaan met de oude manier van wijnmaken.

Christie's veilde in 2015 deze Super Tuscans, totale opbrengst USD 11.269
Christie’s veilde in 2015 deze Super Tuscans, totale opbrengst USD 11.269

Het gevolg? Gereputeerde wijnhuizen zoals Antinori declasseerden hun beste wijnen tot Vino da Tavola. Antinori bracht zijn Tignanello 1970 nog als Chianti Classico op de markt, maar de Tignanello 1971 was een Vino da Tavola.

Super Tuscans, Italiaanse topkwaliteit. Een fles Sassicaia 2017 van Tenuta San Guido
Bij Vivino nog te koop voor €295

Super Tuscans Italiaanse topkwaliteit

De volle, krachtige en houtgerijpte topwijnen, nu Vino da Tavola, kwamen al snel onder de aandacht van de Amerikaanse advocaat en wijnschrijver – The Wine Advocate – Robert Parker. Waarschijnlijk bedacht hij de term Super Tuscans. Tot op de dag van vandaag zijn de Super Tuscans zo ongeveer het beste dat Italië aan wijn voortbrengt.

1984

In 1984 krijgt Chianti de DOCG status, de Chianti Classico moet dan minimaal voor 70% bestaan uit Sangiovese. Het restant mag aangevuld worden met Syrah, Merlot, Cabernet Sauvignon en Cabernet franc. Die laatste twee samen voor maximaal 15%.

Rebels

Maar er is wat betreft de producenten van Super Tuscans geen weg meer terug. Want ondanks de verruiming van de regels blijven de grote wijnhuizen vanuit een soort rebellie de kwalificatie IGT – Toscana IGT Rosso – houden. En natuurlijk ook omdat ze wijnen naar eigen inzicht kunnen blijven maken zonder bijvoorbeeld de verplichte (70%) Sangiovese voor Chianti.

Bekende voorbeelden van Super Tuscans zijn SolaiaOrnellia en Masseto.


Gerelateerde artikelen

Print Friendly, PDF & Email