Estimated reading time: 9 minuten
Er broeit iets in de wijnwereld. Wie goed kijkt, ziet de verandering. Niet door marketingcampagnes en reclameslogans, maar via subtiele verschuivingen. De klassieke tafelscène verdwijnt langzaam van het toneel: een stevige rode wijn bij een entrecote, zorgvuldig gedecanteerd en traditioneel gedronken op kamertemperatuur. We schenken koeler, drinken lichter, en de wijn verlaat de eettafel en beandt op het terras. En in 2023 is voor het eerst in Frankrijk meer witte wijn dan rode wijn geproduceerd [1]. Wat vroeger als barbarij gold, is nu het toonbeeld van smaak: rode wijn uit de koeling.
De trend is pril, maar onmiskenbaar. Het is het gevolg van klimaatschommelingen en de veranderende consument. Hogere wijngaardtemperaturen maken wijnen log: zuren dalen, suikers stijgen. Tegelijk wil de consument lichtheid, frisheid en minder alcohol. Daarnaast is wijn geen statussymbool meer, maar een stijlkeuze. De nieuwe norm is helder: minder alcohol, minder prestige, maar meer plezier.
Een rode wijn uit de koelkast? Jazeker!
Een vroeg signaal kwam van de bekende wijnmaker Michel Chapoutier uit de Rhône. Begin deze eeuw schonk hij op het festival Rock’n Rhône een Côtes-du-Rhône met een ijsklontje. Chapoutier wilde de consument helpen in zijn zoektocht naar nieuwe manieren van wijndrinken. Hoe dan ook, inmiddels is het uitgegroeid tot een mondiale verschuiving in smaak en stijl. In warmere klimaten zoals Texas – waar trouwens al geruime tijd heel goede wijnen vandaan komen – serveren restaurants hun rode wijnen standaard gekoeld (FD, 2025) [2]. Omdat de gast erom vraagt. Want een Syrah op kamertemperatuur smaakt daar als een warme omhelzing van een natte hond. Een frisse Cabernet Franc op 10 °C is dan ineens een verademing: fruitig, dorstlessend, levendig.
Zelfs Frankrijk, het orthodoxe bolwerk van de wijn, komt in beweging. Producenten in de Beaujolais, Loire en Languedoc experimenteren volop met lichtere stijlen. Wijnmakers maken rode wijnen met minder extractie – door korter contact tussen sap en schil komt minder tannine in de wijn. Door op een zo laag mogelijke temperatuur te vergisten, blijven de fruitige aroma’s behouden en ontstaat een frisse stijl. En wijnboeren passen op steeds grotere schaal maceration (semi) carbonique toe – dat is vergisting onder druk door (toegevoegd) koolzuurgas (CO2). Met als gevolg: nauwelijks tannine en meer frisse zuren en heerlijke roodfruit aroma’s. Met als resultaat: zachte, sappige wijnen met een natuurlijke frisheid en een laag alcoholpercentage, vaak rond of onder de 12%. Ideaal om licht gekoeld te serveren.
Klimaat, keuze en koppigheid
Niet elke wijnregio beweegt in hetzelfde tempo mee. Terwijl sommige producenten experimenteren en vernieuwen, houden anderen hardnekkig vast aan oude modellen – met wisselend succes.
Ook elders in Europa verschuift het landschap. In Oostenrijk wint een nieuwe generatie wijnmakers terrein met rode wijnen van Zweigelt, Blaufränkisch en Sankt Laurent – rank, fruitig, licht kruidig, en uitstekend geschikt om gekoeld te drinken. Schiava en Frappato (Italië) en Garnacha en Mencía (Spanje) zijn herontdekt: druiven die voorheen als eenvoudig werden weggezet, maar nu juist perfect passen bij de vraag naar lichte, levendige stijlen. Wijnen met souplesse en spanning die eerder naar fruit dan naar kracht smaken. Wat ooit uitzondering was, is langzaamaan standaard.
Het klimaat speelt een dubbelrol in deze trend: het jaagt de verandering aan, maar maakt haar ook moeilijker uitvoerbaar. Hogere temperaturen in de wijngaard zorgen voor vroegere rijping van de druiven: meer suikers, dus meer alcohol. Tegelijk verliezen druiven hun natuurlijke frisheid door afbouw van de zuren; de ruggengraat van de wijn. Omdat dat samenvalt met meer alcohol, levert dat logge, onevenwichtige wijnen op. Wie als wijnmaker toch lichte, frisse wijnen wil maken, moet diep ingrijpen – in de wijngaard én in de kelder. Eerder oogsten, andere druivenrassen, aangepaste vinificatietechnieken. Het vraagt vakmanschap, visie en lef.
Maar niet alle regio’s kunnen of willen mee in deze ontwikkeling. In de Bordeaux, jarenlang het commerciële wijnbrein van de wereld, heeft het systeem zichzelf klemgezet [3]. Het gesloten netwerk van voorverkoop, handelshuizen en opgeklopte premiumprijzen leverde decennialang macht en rijkdom op. Maar paradoxaal genoeg is het inmiddels een rem op de vooruitgang in een snel veranderende markt. De rode Bordeauxwijnen zijn vaak te zwaar, te laat drinkbaar en te duur voor de hedendaagse consument. Terwijl de vraag verschuift naar lichter, frisser en toegankelijker, houdt de Bordeaux vast aan een model waarin exclusiviteit en hiërarchie centraal staan. Die koppigheid keert zich nu tegen de regio[4].
De manier van drinken verandert sneller dan de wijnwereld denkt
Laat ik het scherp stellen: de wijnconsument van nu eet anders, drinkt anders en denkt anders dan twintig jaar geleden. Er wordt minder uitgebreid getafeld, vaker geborreld. De wijn verliest zijn plek als begeleider van het diner en wordt vaker op zichzelf gedronken. De gelegenheidswijn wint terrein op de maaltijdwijn. De afname van wijnconsumptie in Frankrijk laat glashelder zien dat de traditionele rol van wijn onder druk staat (70% minder in 60 jaar). In 2021 is voor het eerst mondiaal voor ruim de helft meer wit en rosé (52%) dan rood (48%) gedronken (OIV, 2023)[5]. Tegelijk groeit de aandacht voor gezondheid en bewust drinken. De grens van 13,5% alcohol lijkt voor veel mensen een gevoelsmatig kantelpunt. Wijnen met een lager percentage worden als frisser, lichter en makkelijker drinkbaar ervaren, wat ze populair maakt voor dagelijks gebruik.
Wat de verschuiving van maaltijdwijn naar gelegenheidswijn versterkt, is de toenemende behoefte aan gekoelde rode wijn – eens een zeldzaamheid, nu een teken van goede smaak. Wat vroeger alleen bij Beaujolais Nouveau werd getolereerd, zie je nu bij lichte wijnen gemaakt van Pinot Noir, Cinsault en Frappato, en zelfs bij jonge wijn van Tempranillo. En het werkt: koel schenken accentueert het fruit, verdoezelt eventuele oneffenheden, en maakt de wijn verfrissend. De stijl is niet langer alleen het toevluchtsoord van de wijnhipster, maar sluit naadloos aan bij hoe een bredere groep vandaag de dag wil drinken: licht, levendig en zonder ingewikkelde rituelen en wars van conventies.
De toekomst drinkt rood, maar dan gekoeld
De trend zet zich waarschijnlijk door en over vijf jaar is het volstrekt normaal dat rode wijn op 10 °C wordt geserveerd. De markt voor zware rode wijnen met 13,5% of meer alcohol zakt in, behalve natuurlijk een stevige Bordeaux, elegante Bourgogne of een rijke Barolo in koude wintermaanden. Voor de horeca wordt serveeradvies ‘licht gekoeld’ net zo gewoon als ‘droog’ of ‘fruitig’. Consumenten kiezen vaker voor wijnen die passen bij hun ritme, stemming en het seizoen– niet bij de regels van de wijnbijbel. Wie nu nog zwaar inzet op de ‘klassieke stijl’-wijnen, doet dat op eigen risico. De jongere generatie (Gen Z en Millennials [6] [7]) heeft nauwelijks nog een band met Châteauneuf-du-Pape of Pauillac, maar wel met lichte wijnen van Gamay uit de Beaujolais of een koel geserveerde Zweigelt uit Oostenrijk of Hongarije. De terraswijn is de nieuwe norm.
Wie nu handelt, schenkt straks vooruitgang
Wat betekent dit nu allemaal voor de wijnwereld? Voor producenten is het herbezinning. In stijl, én in positionering. Wie nu lichtere, frisse rode wijnen biedt, pakt voorsprong. Wijnmakers in warme regio’s doen er goed aan om eerder te plukken, zuren te behouden, alcohol te beheersen — en vooral: te durven vernieuwen.
Importeurs en distributeurs kunnen deze stijl positioneren als een zomerse optie. Kies bewust voor lichtere rode wijnen en communiceer helder over serveertemperatuur en alcoholpercentage.
Voor de horeca ligt er een kans. Zet bijvoorbeeld een Communard op kaart: vijf delen goed gekoelde Beaujolais en een deel Crème de Cassis (ook koud) in een glas. Een flinke klont ijs of wat crushed ice erbij en klaar is je Communard. Een superlekker dorstlessend zomers aperitief. Dus: rode wijn uit de koeling.
En voor consumenten? Die mogen blijven verlangen naar lichtheid, frisheid en vrijheid in het glas. Dat is precies wat deze wijnen bieden: minder gewicht, meer plezier. De klassieke, stevige rode wijn blijft natuurlijk bestaan, maar krijgt gezelschap van een frisse, lichtere tegenhanger. De keuze wordt groter, niet kleiner.
De tijd van rode wijn als zware begeleider van het diner kantelt. De toekomst van rood ligt op het terras, in het glas, en in de koeling. Probeer het deze zomer zelf: want wie vandaag anders denkt, schenkt morgen vooruitgang.
Chilling red wine actually makes it taste better (yes, really)
Chillen van rode wijn verbetert frisheid, aroma’s en drinkbaarheid, vooral in warme omstandigheden. Trend vanuit continentaal Europa is mainstream geworden, met lichtere, zuurdere druivensoorten (bijv. pinot noir, gamay) ideaal om kort gekoeld te serveren in plaats van te warm. (Artikel: Independent UK | Rosamund Hall – Chilling red wine actually makes it taste better (yes, really) )
[1] FranceAgriMer (2025, 24 januari). Les chiffres-clés de la filière Viti-Vinicole 2023 p. 9. Productie: wit 40%, rood 39%, rosé 21%, https://www.franceagrimer.fr/content/download/75505/document/CC-VIN-2023-chiffres-cles_vin_2023.pdf
[2] Noordermeer, B. (2025,18 april). Dat er uit Texas goede wijn komt, wil er bij de Amerikanen nog niet in. Financieel Dagblad, https://fd.nl/bedrijfsleven/1552748/dat-er-uit-texas-goede-wijn-komt-wil-er-bij-de-amerikanen-maar-niet-in
[3] Broeks, R.O. (2024, 18 juli). En Primeur, het voorverkoopsysteem van Bordeauxwijnen, zo goed als failliet. Is de consument de schuldige? Reporters Online, https://reportersonline.nl/en-primeur-het-voorverkoopsysteem-van-bordeauxwijnen-zo-goed-als-failliet-is-de-consument-de-schuldige/
[4] Enige nuance is op zijn plaats, want er gebeurt wel wat. Zo onderzoekt Château La Tour Carnet in een ‘2050-wijngaard’ hoe hittebestendige rassen (onder andere de Portugese Touriga Nacional) zich in de Médoc gedragen; met als doel om klimaatresistente en toegankelijkere wijnen te maken.
[5] OIV (2023). OIV Focus 2023 Evolution of the world win production and consumption by colour, p. 25-32. International Organisation of Vine and Wine https://www.oiv.int/sites/default/files/documents/OIV-FOCUS-2023_Evolution_of_the_world_wine_production_and_consumption_by_colour_4.pdf
[6] Earl, Natalie (2024, 12 maart) Can the wine industry adapt to the ‘lifestyle generations’? Decanter. https://www.decanter.com/wine-news/can-the-wine-industry-adapt-to-the-lifestyle-generations-524654/
[7] Todd, Cathrine (2017, 8 december) Millennials and wine: they appreciate what had been taken for granted. La Voce di New York. https://lavocedinewyork.com/en/food/2017/12/08/millennials-and-wine-they-appreciate-what-had-been-taken-for-granted/