Dit bericht is ook beschikbaar in:
English (Engels)
Estimated reading time: 6 minuten
Voorverkoop of voorintekening wil zeggen dat je wijn koopt én betaalt voordat je de flessen geleverd krijgt. Tussen bestelling en levering zit vaak wel anderhalf tot twee jaar.
Het is menig wijnliefhebber al eens overkomen: een mooie Bordeaux uit een topjaar te willen aanschaffen, en er ook nog best wat geld aan uit te willen geven. Maar helaas, nergens meer te koop.
Dat komt door schaarste.
Voorverkoop bij wijn verklaard
Schaarste
Wordt er dan zo weinig gemaakt? Soms wel, als de oogst tegenvalt. Zoals afgelopen voorjaar in Frankrijk en Italië toen in april strenge vorst onverwachts toeslag en sommige wijnboeren 90% van hun toekomstige oogst verloren zagen gaan. Maar meestal is de wijn zo populair, dat alles al is verkocht voordat de wijn gebotteld is. Om de wijnliefhebber toch te verzekeren van een fles of kistje wijn, stappen steeds meer wijnhuizen over op voorverkoop. In Bordeaux heet voorverkoop ‘en primeur’ en werkt dit systeem al decennialang. En wil je in aanmerking komen voor een mooie Vintage Port? Dan krijg je de wijn op zijn vroegst pas twee jaar na de oogst geleverd.
Beschikbaarheid
Zodra de wijnmaker zicht heeft op het eindresultaat – na de oogst en de gisting – word je in de gelegenheid gesteld de wijn te reserveren. De wijnboer geeft aan de tussenhandel op hoeveel flessen er beschikbaar zijn. De tussenhandel laat dat jouw lokale wijnhandelaar weten en die maakt voor jou een voorverkoop-lijst. Soms is de beschikbaarheid groot en kun je onbeperkt bestellen, weliswaar eenmalig. Maar meestal is de ordergrootte gemaximaliseerd. Je kunt dan bijvoorbeeld slechts 6 of 12 flessen bestellen.
Voorfinanciering
Om er zeker van te zijn dat je de wijn afneemt, betaal je de wijn vooraf. Dat dient twee doelen: aan de ene kant help je de wijnboer met de financiering van zijn onderneming en is de wijnboer gegarandeerd van afzet. Aan de andere kant weet je zeker dat je de wijn geleverd krijgt. Met een flinke korting* op de toekomstige verkoopprijs.
En primeur
Het systeem van en primeur verkoop in Bordeaux dateert uit de 18de eeuw, toen wijnhandelaren in Bordeaux een paar maanden voor de oogst naar de châteaux gingen om de oogst aan de wijnstok te schatten en op te kopen. De handelaren zorgden over het algemeen zelf voor het opvoeden en bottelen van de wijn. Het moderne en primeur-systeem, zoals we dat vandaag kennen – met inbegrip van de beroemde en primeur-proefweek – werd opgericht in de jaren 70.
Kleinere wijnhuizen doen steeds vaker mee
Waren het vroeger alleen de grote wijnhuizen met hun luxe en kostbare wijnen die het voorverkoop of voorintekening van wijn-systeem hanteerden, tegenwoordig komen steeds vaker de wat meer betaalbare wijnen binnen bereik. Door klimaatverandering en zaken als COVID-19 is wijn maken tegenwoordig een risicovollere bezigheid. De oogsten variëren en ook afzet is niet altijd meer gegarandeerd. Voorverkoop biedt wijnmakers meer financiële zekerheid.
Wat ook meespeelt, is dat wijnhuizen vroeger via importeurs hun wijnen verkochten. Met de komst van internet, online shopping en goedkopere – en vooral snellere – distributie door heel Europa, organiseren wijnhuizen steeds vaker hun eigen afzet. Meer marge, maar ook meer onzekerheid. Voorverkoop en voorintekening van de wijnen verkleint de risico’s enigszins.
Dubbele zekerheid
Bij voorverkoop snijdt het mes dus aan twee kanten: jij weet dat je je wijn geleverd krijgt (met een flinke korting tot wel 25%*). De wijnboer is verzekerd van afzet en kan met een gerust hart weer gaan werken in de wijngaard aan de volgende oogst.
Screaming Eagle
Wat schaarste met een wijn kan doen is goed te zien bij Screaming Eagle Winery and Vineyards in Napa Valley in Californië, VS. Om voor enkele flessen, meestal een stuk of drie, in aanmerking te mogen komen, is een wachtlijst opgesteld. Momenteel zijn er, vanuit de hele wereld, meer dan 5.000 wachtenden voor je. Ik ken iemand die heeft 15 jaar op de wachtlijst gestaan voordat hij zes flessen mocht afnemen.
In 1986 kocht Jean Phillips 23 hectare wijngaard in Oakville, Napa Valley. Het overgrote deel van de druivenoogst verkocht ze aan wijnhuizen in Napa Valley behalve de druiven van een wijngaard ter grootte van 4.000 m² (1 acre). Ze noemde de wijngaard Screaming Eagle. Daarop stonden 80 wijnstokken aangeplant met Cabernet Sauvignon. Philips vroeg de medewerkers van de beroemde Robert Mondavi Winery naar de commerciële potentie van haar wijngaard en stelde Heidi Peterson Barrett aan als eerste wijnmaker van Screaming Eagle.
Door een combinatie van een zeer lage productie en uiterst positieve recensies (wijncriticus Robert Parker kende de wijn 99 van de 100 punten toe) werd Screaming Eagle uit het oogstjaar 1992, op de markt gebracht in 1995, een van de meest gevierde en kostbaarste wijnen in Napa Valley. Tegenwoordig zijn voor deze cult-wijn verkoopprijzen van € 3.000 per fles eerder regel dan uitzondering.
Fraude
Om fraude tegen te gaan, gebruikt het Screaming Eagle Winery vanaf 2010 een met belletjes gecodeerd beveiligingssysteem dat controle van echtheid mogelijk maakt. Het etiket kan niet van de fles worden verwijderd zonder dat het etiket (en de belletjescodering) beschadigd raken. Voor de kostbare wijnen van Château Margaux en Château Lafite Rothschild in de Pauillac, Bordeaux, is dit systeem eveneens in gebruik.
* sinds 1 juli 2021 is bij wet vastgesteld dat alcoholhoudende dranken met maximaal 25% korting mogen worden verkocht.
Afbeeldingen PNGlib, Wein.Plus, Prooftag
Gerelateerde artikelen
